mephistopheles (ya da mephisto, mephistophilus, mephist, mephistophilis, mephostophiles, mephostophiel, mephisophilus), rönesans dönemi avrupa yazınında hristiyan mitolojisinin lider-şeytanlarından biri olarak belirir. önceleri de kullanılmakla beraber rönesansta yaygın olarak kullanılmış ve geliştirilmiştir. bir hıristiyan miti olmasına rağmen incil'de adına rastlanmamaktadır.

kelimenin menşei goethe'nin "faust" adlı oyunu ile özdeşleşmiştir. klaus mann'ın 1936 yılında yayınlanan mephisto isimli bir romanı vardır. ayrıca diablo ii adlı oyuna da uyarlanarak şeytan'ın kıdemli askeri olarak geçmektedir.

(bkz: mephisto - istvan szabo)
(bkz: faust - johann wolfgang von goethe)